İNSÜLİN DİRENCİ BİZE NE ANLATIR?
İnsülin direncim varsa kilo veremez miyim? Çok az yesem bile kilo veremiyorum, ne yapmam lazım? Bu yazımızda konumuz günümüzün popüler problemlerinden insülin direnci. İnsülin direncinin çözümsüz olmadığını, çok fazla teknik bilgilere boğulmadan, hayatın içinde uygulanabilecek önerilerle anlatmaya gayret edeceğiz.
İnsülin nedir, Ne işe yarar? İnsülin hormonu enerji metabolizmasını yöneten temel hormondur diyebiliriz. Vücudumuza besinlerle giren enerjiyi dokularımıza dağıtarak günlük aktivitelerimizi yapabilmemizde önemli rol oynar.
Vücudum insüline neden direnç gösteriyor? Bu sorunun cevabı her şeyi açıklıyor, bolluk. Eskiden insanlar gün içinde uzun saatler ağır işlerde çalışırlar ve günümüz koşullarına göre çok daha az yerlerdi. Şimdi ise günlerimiz daha hareketsiz geçiyor ve çok daha fazla yemeğe çok daha kolay ulaşıyoruz. Çağımıza göre koşullarımız değişse de insan metabolizması değişmedi. Dolayısıyla da bu kadar çok enerji alıyorken, gün içinde çok azını kullanıyor olmamız, vücudumuzun artık enerjiyi kabul etmemesine, direnç göstermesine yol açtı. Dokularımız, enerjiyi taşıyan insülin hormonuna kapılarını kapatıp, daha fazla enerjiye yer olmadığını anlatmaya çalışıyor.
Madem o kadar çok enerjim var, gün içinde neden bu kadar halsizim? Çünkü insülinin görevi enerjiyi dokulara götürmekle bitmiyor. Öncelikle dokular insüline direnç gösterdiği için vücudumuz 2-3 kat fazla insülin salgılayarak bu durumu çözmeye çalışıyor. Ardından insülinin ikinci görevi başlıyor, dokuların kabul etmediği enerjiyi yağa dönüştürmek. Bunun için kanda fazlasıyla insülin bulunduğu için yemekten hemen sonra kan şekerimiz hızla düşmeye başlıyor. Bununla birlikte enerjimiz de düşüyor, halsizlik, terleme, titreme, asabiyet gibi belirtiler ortaya çıkıyor ve daha 2 saat bile geçmeden acıkıp tatlı krizine giriyoruz. Tatlı yedikçe bu süreç yenilenerek devam ediyor.
Ama şimdi çok az yiyorum, yani artık o kadar enerji almıyorum, yine de kilo veremiyorum, bu daha ne kadar sürecek? Öncelikle insülin direncine yol açan şeyin şeker bolluğu olduğunu tekrar hatırlatalım. Dolayısıyla buna karşılık vücudumuzda yokluk oluşturmamız gerekiyor. Bunun için sadece az yemek yeterli değil. Karbonhidrat bakımından zayıf, basit şekerlerden tamamen arındırılmış bir diyete ihtiyacımız var. Vücudumuz şekere hasret kalmalı.
İnsülin direncine karşı ikinci silahımız ise egzersiz. Bunun için aşırı yoğun bir egzersiz programına yönelmemiz gerekmiyor. Düzenli ve yeterli şekilde sporu hayatımıza sokmamız ve istikrarlı şekilde devam etmemiz önemli. Böylece kaslarımızdaki şeker depolarını boşaltabilir, dokularımızı insüline muhtaç hale getirebiliriz.
Protein ve sağlıklı yağlar da insülin direncinden kurtulmak için büyük önem taşıyor. Yeterli protein ve sağlıklı yağlarda oluşan bir diyet hem diğer hormonlarımızın düzenli çalışmasını sağlayarak vücudumuzun yeniden anabolik olmasını sağlar, hem metabolizmamızı hızlandırarak, enerji ihtiyacımızı artırır, hem de verdikleri tokluk hissi sayesinde şekere karşı mücadelemizde irademizin iş yükünü hafifletir.
İnsülin direnci, önlem alınmadığında, yağlanma-insülin direnci-yağlanma-insülin direnci şeklinde tehlikeli bir kısır döngüyü beraberinde getirir. Bu nedenle yol yakınken sağlıklı yaşam tarzını benimsemeli, geç kaldıkça işimizin daha zor olacağını unutmamalıyız. Eğer bel çevreniz bayan için 88cm, erkek için 102cm üzerindeyse doktora gidip insülin direncinizi ölçtürme zahmetine girmeden, kendinizi bu döngüye girmiş kabul edebilirsiniz.
Adına ister insülin direnci ile mücadele deyin, ister kilo verme yöntemi, sağlıklı yaşam tarzının doğrularını uygulamak haricinde bir reçetemiz yok. Bunu yaparken ise vazgeçilmezimiz holistik yaklaşım metoduyla, yani yaşamı tüm yönleriyle değerlendirerek işe koyulmalıyız. Sağlıklı ve verimli bir yaşam için, doğru düşünüp doğru kararlar alabilmek için koşullarımız ne olursa olsun hareketi yaşamımızdan eksik etmemek ve az ya da çok değil, önce doğru beslenmekten başlamak gerek. Mevcut vücut kompozisyonunuzu, yaşamınızın sağlıklı yaşam standartlarına ne kadar mesafede olduğunu öğrenmek ve deneyimli yaşam koçlarımız eşliğinde hem vücudunuzu, hem de yaşamınızı güzelleştirmek için sizleri Beslenme ve Yaşam Tarzı Analiz Formunu doldurmaya davet ediyorum. Sağlıklı günler diliyorum.
Murat Hoşafçı
Herbalife Yaşam Koçu